Cursisten leren Nederlands door véél Nederlands te spreken, maar dat betekent wel dat ze af en toe zullen struikelen in een gesprek. Lees hier hoe je jouw cursisten kan trainen op spreekstrategieën, dé trucjes om op terug te vallen wanneer het gesprek net te moeilijk wordt.
Wat zijn spreekstrategieën?
Spreekstrategieën leren je cursisten omgaan met de drempels die ze ervaren als ze een gesprek voeren dat ze nog niet heel goed kunnen voeren.
In dit filmpje hoor je Anja De Kimpe en Lieve Vanachter — twee ervaren NT2-lesgevers — vertellen hoe zij dit aanpakken en waarom ze het zo belangrijk vinden.
Tien spreekstrategieën
Basis
- Startzinnen (‘Kan je dat herhalen?’)
- Internationale woorden
- Lichaamstaal
- Een voorbeeld geven
- Kort en simpel beschrijven
Extra
- De vraag herhalen in het antwoord
- Vragen stellen
- Foto’s gebruiken
- Switchen tussen talen
- Typische reacties
Hoe train je op spreekstrategieën in de klas?
Lieve Vanachter (ervaren lesgever bij CVO Lethas) ontwikkelde een aanpak waarbij ze afwisselend op één van de onderstaande werkvormen inzet. Idealiter is dit een rode draad doorheen je module en maak je elke les vijftien minuten vrij om aan strategieën te werken.
Waarom trainen op spreekstrategieën?
Spreekstrategieën zijn essentiële trucjes als je je cursisten sterk en zelfredzaam wil maken om Nederlands te gebruiken, in de klas, maar natuurlijk ook buiten de klas.
In de leerplannen voor NT2 staat de communicatieve aanpak voorop. Cursisten leren gesprekken voeren die ze nodig hebben door die gesprekken ook veel te oefenen.
Dat betekent wél dat je cursisten houvasten moet geven om die gesprekken aan te gaan.
In de klas spreken je cursisten in een veilige omgeving, maar je wil je cursisten natuurlijk voorbereiden om ook buiten de klas echte gesprekken te voeren.
Heb jij voldoende aandacht voor spreekstrategieën in je les?
- Bouw jij af en toe momenten in tijdens de les waarbij de focus enkel ligt op communicatie? (Communicatie: ‘Komt de boodschap over?’)
- Geef je dat ook expliciet mee aan je cursisten? ‘Tijdens deze oefening letten we niet op vormcorrectheid, maar enkel op vlotte communicatie?’
- Wat doe je als een cursist moeilijk de juiste woorden vindt? Help jij meteen? Of zorg je dat een cursist zelf een oplossing vindt door bijvoorbeeld een startzin aan te reiken?
Meer lezen?
Wil je meer voorbeelden lezen van wat strategieën precies zijn en welke soorten strategieën er bestaan? Dan vind je veel inspiratie in de laatste versie van het ERK (2018). Het ERK geeft voor vier soorten communicatieve activiteiten — interactie, productie, receptie en mediatie — telkens verschillende schalen met strategieën. Je leest er voor de verschillende niveaus voorbeelden van strategieën die leerders moeten inzetten.
Wil je beter begrijpen waarom het zo belangrijk is om te trainen op strategieën tijdens je les? Wij lazen dit onder meer hier: Plonsky, L. (2019). Language learning through strategy instruction: Recent research and
future directions. In A. Chamot & V. Harris (Eds.), Learning strategy instruction in the language classroom. Issues and implementation (pp. 3 – 21).