Ga verder naar de inhoud

Ik wil werken aan spreek­s­tra­te­gie­ën

Cursisten leren Nederlands door véél Nederlands te spreken. Dat betekent ook dat ze af en toe zullen struikelen in een gesprek. Lees hier hoe je jouw cursisten kan trainen op spreekstrategieën, dé trucjes om op terug te vallen wanneer het gesprek net te moeilijk wordt. 

Werken aan spreekstrategieën in de klas

Wat zijn spreekstrategieën?

Spreekstrategieën leren je cursisten omgaan met de drempels die ze ervaren als ze een gesprek voeren dat ze nog niet heel goed kunnen voeren. Ervaren NT2-lesgevers Anja De Kimpe en Lieve Vanachter vertellen hoe zij werken met spreekstrategieën.

10 spreekstrategieën

Basis
  • Startzinnen ('Kan je dat herhalen?')
  • Internationale woorden
  • Lichaamstaal
  • Een voorbeeld geven
  • Kort en simpel beschrijven
Extra
  • Switchen tussen talen
  • De vraag herhalen in het antwoord
  • Vragen stellen
  • Typische reacties
  • Foto's en apps gebruiken
Een groep mensen staat in een kring in een klaslokaal.

Hoe train je op spreekstrategieën in de klas?

Lieve Vanachter, een ervaren lesgever bij CVO Lethas, ontwikkelde een aanpak waarbij ze afwisselend één van de onderstaande werkvormen inzet. Idealiter zijn spreekstrategieën een rode draad doorheen je module en maak je elke les vijftien minuten vrij om eraan te werken. 

  • Drill-oefeningen (om trucjes aan te brengen en te automatiseren)
  • Vrij-spreken-oefeningen
  • Werken met een spreekportfolio
  • Reflectie-oefeningen 

Op zoek naar concrete werkvormen? Bekijk fase 5 van het spreekportfolio met een uitgebreide handleiding. 

Waarom trainen op spreekstrategieën?

Spreekstrategieën zijn essentiële trucjes voor je cursisten. Ze maken hen sterk en zelfredzaam om Nederlands te gebruiken. Niet alleen in de klas, maar ook erbuiten.  

De leerplannen NT2 stellen de communicatieve aanpak voorop. Cursisten leren gesprekken voeren die ze nodig hebben door die gesprekken veel te oefenen.

Dat betekent dat je je cursisten houvasten moet geven om die gesprekken aan te gaan.

In de klas spreken je cursisten in een veilige omgeving, maar je wil je cursisten voorbereiden om ook buiten de klas echte gesprekken te voeren. 

Heb jij aandacht voor spreekstrategieën?

  • Bouw jij tijdens de les af en toe momenten in waarbij de focus enkel ligt op communicatie? (Communicatie = Komt de boodschap over?)
  • Geef je dat ook expliciet mee aan je cursisten? ‘Tijdens deze oefening letten we niet op vormcorrectheid, maar enkel op vlotte communicatie?’
  • Wat doe je als een cursist moeilijk de juiste woorden vindt? Help jij meteen? Of zorg je dat een cursist zelf een oplossing vindt door bijvoorbeeld een hulpzin aan te reiken? 

Meer lezen?

Wil je meer voorbeelden lezen van wat strategieën precies zijn en welke soorten strategieën er bestaan? Dan vind je veel inspiratie in de laatste versie van het ERK (2018).  

Het ERK geeft strategieën voor vier soorten communicatieve activiteiten — interactie, productie, receptie en mediatie — en voor elk taalniveau.

Wil je beter begrijpen waarom het zo belangrijk is om cursisten te trainen op strategieën? Dat lees je onder meer in dit werk: Plonsky, L. (2019). Language learning through strategy instruction: Recent research and future directions. In A. Chamot & V. Harris (Eds.), Learning strategy instruction in the language classroom. Issues and implementation (pp. 3–21). 

27/09 NT2-sessie: Werken aan spreekstrategieën in de klas

Je maakt kennis met de belangrijkste spreekstrategieën, leert welke strategieën je kan inzetten voor de verschillende niveaus en je leert werkvormen kennen die je daarvoor kan gebruiken.