In­stru­men­ten

Onze communicatiegids voor Brusselse hulp-en zorgverleners en bijhorende website helpen je om taaldrempels te overbruggen en je dienstverlening zo toegankelijk mogelijk te maken. Zo communiceer je beter met je anderstalige hulpvragers. 

Hoe kunnen mijn medewerkers hun Nederlands verbeteren? Welke voorwaarden kan ik stellen bij aanwerving? ...   

Snelle antwoorden op deze en andere vragen, vinden leidinggevenden in de handleiding ‘Nederlands leren in het kinderdagverblijf: 7 vragen, 7 antwoorden’.

Handige documenten voor kinderbegeleiders met inspirerende zinnen, oefentips, een stappenplan en zoveel meer. Je vindt een bouwsteen voor elk van deze thema's:

• Kinderliedjes
• Voorlezen
• Verslag kind-observaties
• Verslag evaluatie met ouders
• Evaluatie stagiaire
• Babbel met ouders

Dit boekje helpt je om met de kinderen, de ouders en je collega’s in het Nederlands te communiceren. Dit boekje bevat zinnen en woorden voor frequente situaties: het wenmoment, het breng- en haalmoment, speel‑, eet- en zorgmomenten, overleg met collega’s… Gebruik het op het werk, onderweg naar je werk of naar huis.   

Ben jij kinderbegeleider in een Brussels kinderdagverblijf en wil je je Nederlands oefenen, of ken je een collega? Bestel een gratis exemplaar van dit woordenboekje FR-NL via opgroeieninbrussel@vgc.be. Werk je niet voor een Brussels kinderdagverblijf, dan kan je het boekje gratis downloaden.

Proper Nederlands bevat alle woordenschat die je in de schoonmaaksector nodig hebt. Gereedschap, het gebouw, acties, veiligheid… en bovendien altijd met een duidelijke afbeelding erbij. Hou dit boekje bij de hand om te zeggen of om te tonen wat je bedoelt. De publicatie is ontwikkeld in samenwerking met ISS, Euroclean, Home Wellness, BOMA en het Sectoraal Vormingsfonds Dienstencheques.

Nederlandstalige gemeenschapscentra in Brussel hebben een heel divers publiek en opereren in een meertalige stad. Hoe ga je daar als gemeenschapscentrum mee om? Wat is de plaats van het Nederlands in je GC? En hoe kan je de dienstverlening voor elk publiek, Nederlandstalig en niet-Nederlandstalig, toegankelijk maken? 

Het Huis van het Nederlands werkte aan taalbeleid met de Brusselse lokale dienstencentra (LDC). 

Voor een dienstverlening die voor elk publiek toegankelijk is, Nederlandstalig en niet-Nederlandstalig. 

In dit rapport en de bijhorende fiches lees je de specifieke acties met achtergrondinformatie.   

Maak de overstap naar taalontwikkelend lesgeven.  

• Begrijpen de cursisten soms de instructies niet? 
• Zijn ze niet actief betrokken? 
• Kunnen de lessen efficiënter? 

Bij taalontwikkeld lesgeven (TOL) werk je tegelijkertijd aan taal en aan het vak. 

Gebruik de fiche om in jouw opleiding te starten met taalontwikkelend lesgeven.  

Coach docenten in taalontwikkelend lesgeven.

• Is een les uitgewerkt vanuit taalontwikkeld lesgeven?
• Zet de docent voldoende in op context, interactie en staalsteun?
• Wat zijn de sterke punten en waar zitten de groeikansen?

Gebruik deze checklist om je docenten te ondersteunen.

Stel een taalcoach aan. 

Een taalcoach werkt samen met de docent drempels weg in de les of in de opleiding. Samen creëren ze oefenkansen Nederlands voor de cursisten.  

Gebruik deze fiche als handleiding om taalcoaching op te starten. 

Bepaal de opdracht van de taalcoach. 

Hoe vult jouw opleiding taalcoaching in? Gebruik deze checklist en bepaal samen:  

• de taken van een taalcoach 
• welke informatie de taalcoach moet verzamelen 
• welke kennis de taalcoach nodig heeft 
• de positie van de taalcoach tegenover de vakdocent

Maak je cursusmateriaal duidelijk. 

• Vermijd lange teksten  
• Zorg voor een overzichtelijke lay-out 
• Vermijd te veel onbekende woorden en uitdrukkingen  

Lees de tips en herwerk cursussen en ander materiaal zodat ze duidelijk zijn voor alle cursisten. 

Test je cursusmateriaal. 

• Is je cursusmateriaal duidelijk?  
• Is het overzichtelijk?  
• En is het taalgebruik helder?  

Test cursusmateriaal met deze checklist!  

Help docenten om duidelijke instructies te geven 

Hoe geef je instructies zodat ook anderstalige cursisten ze makkelijk begrijpen? 

In deze fiche staan tips voor duidelijke instructietaal. Als docenten ze toepassen, begrijpen cursisten de instructies beter en leren ze sneller. 

Leer meer over taalverwerving 

Hoe verwerft iemand een taal? Lees deze fiche, want inzicht in taalverwerving is cruciaal als je werkt met taalleerders. 

Een succesvol taalleerproces bestaat uit 5 bouwstenen: input, interactie, instructie, feedback en strategieën. Deze fiche helpt je om de bouwstenen op elkaar af te stemmen zodat jouw verschillende acties elkaar versterken.  

Werk aan de spreekdurf van cursisten  

Voor een taalleerder verloopt interactie soms moeizaam. De leerder blokkeert, is bang om fouten te maken en voelt zich onzeker of struikelt over zijn woorden.  

Spreekstrategieën zijn dé trucjes om op terug te vallen wanneer het gesprek net te moeilijk wordt. 

Ontdek in deze fiche hoe je cursisten spreekstrategieën kan aanleren.  

Leer meer over meertaligheid in je opleiding 

Wat is de positie van het Nederlands in een meertalige stad? Hoe krijgen taalleerders voldoende oefenkansen? Hoe kan je meertaligheid inzetten om Nederlands te leren? Je komt er meer over te weten in deze fiche.  

Werk een volledig taalbeleid uit 

Ben je taalverantwoordelijke, docent of taalcoach en wil je stap voor stap aan een grondig taalbeleid werken?  

In deze praktische gids staat alle informatie die je nodig hebt: stappenplannen, werkfiches, theorie en checklists. 

Gebruik digitale tools om taalgericht(er) les te geven 

In een project met Technisch Instituut Don Bosco, experimenteerden we met bestaande tools.  

In het verslag lees je:  

• onze aanpak en bevindingen 
• concrete tips over het gebruik van Quizlet, VDAB-Edutube, Telegram, Bookwidgets, Calepino en bestaande leerplatformen en vertaalwoordenboeken. 

Breng meer interactie in de lessen 

Gebruik onze taaldoos met 

• werkvormen en spellen 
• fiches over woordenschat, zinsbouw en tekstopbouw 
• materiaal dat je nodig hebt om ermee aan de slag te gaan: dobbelstenen, stiften, een ganzenbord … 

Meer weten? Volg een vorming over de taaldoos. Je kan die daar ook aankopen. 

Dit is een boekje voor Brusselse Nederlandstalige basisscholen met tips om vlotter te communiceren met anderstalige ouders. Zeven thema's worden toegelicht:

1. Bezoek aan de school
2. Inschrijvingsgesprek
3. Infomoment
4. Schoolpoortgesprek
5. Algemene communicatie met ouders
6. Oudercontact
7. Conflict- of slechtnieuwsgesprek 

Dit is een boekje voor Brusselse Nederlandstalige secundaire scholen met tips om vlotter te communiceren met anderstalige ouders. Zes thema's worden toegelicht:

1. Bezoek aan de school
2. Inschrijvingsgesprek
3. Infomoment
4. Algemene communicatie met ouders
5. Oudercontact
6. Conflict- of slechtnieuwsgesprek